ارسطو (۳۲۲ تا ۳۸۴ قبل از میلاد) در حالی که به عنوان آموزگار اسکندر مقدونی عمل می کرد، به نوشتن کتابهای بزرگ خویش پیرامون اخلاقیات و فلسفه مشغول بود، زمانی هم برای نوشتن نخستین کتاب مفصل علوم طبیعی در مورد زندگی جانوران به دست آورد. این کتاب شامل منابع مختلف و مفصل درباره زندگی زنبوران عسل بود. هدف بزرگ ارسطو این بود که از آن چه در درون کند و می گذرد به ویژه از نقش زنبور مادر یا زنبور ملکه، آگاهی یابد.

ارسطو  کاربرد بره موم را شناسایی کرده و به درک روشنی از نقش و اهداف آنها رسیده بود. به گفته ی او , بره موم توسط زنبوران عسل برای پر کردن شکافها و سوراخ های کندو به کار می برند تا جلوی ورود نور، هوا و مهاجمان بالقوه، مثل عنکبوتها، مورچه ها و دیگر حشراتی که ممکن است به محیط گرم، پناهگاه و اندوخته ی غذایی آنها یورش برند را بگیرند.

از سوی دیگر بره موم Mitys مادهای غنی تر، تیره رنگ تر و معطرتر از موم است. این ماده برای تنگ کردن ورودی کندو و نیز در ساخت دیواره های حجره ها به کار می رود.

اد امیری نویسنده عرب، سالها بعد بینش روشنگرانه ای هم در مورد چگونگی کار ارسطو را به عنوان دانشمند و هم پیرامون استفاده های بره بوم به دست میدهد.

ارسطو برای مشاهده ی زنبور عسل در حین کار کردن، کندویی شیشه ای ساخت. اما زنبورها زیر بار نرفتند و فقط موقعی به کار مشغول شدند که داخل شیشه را با ماده ای تیره و چسبنده پوشاندند که نشانه ی روشنی از استفاده ی بره موم برای جلوگیری از ورود روشنایی به درون کندو بود. آیا بره موم نوعی سیستم ایمنی خارجی است؟ نقش بره موم در کندو با معمایی كانونی ارتباط دارد.

چگونه یک کلنی از زنبوران (متشکل از 50000 عدد زنبور عسل یا بیشتر در محیطی عملا سربسته و تنگ در دمای ثابت ۳۵ درجه سانتیگراد و با میزان رطوبت ۹۰ درصد میتوانند دوام بیاورند؟ بی گمان این شرایط برای رشد میکروب ها و گسترش بیماری آماده است.

با این وجود، زنبورهای عسل نه تنها در چنین محیطی دوام آورده اند، بلکه در همین محیط طی میلیونها سال تولید مثل کرده اند. از بسیاری جهات، شرایط درون کندو بازتاب وضعیت درون پیکر آدمی است (دمای لازم برای پرورش نوزادان دقیقا همانند دمای تن آدمی است و با مشکلات همسانی روبه رو است (شامل دما و رطوبت بالا).

پاسخ برای آدمیان این است که بدن ما از ساز و کار دفاع ایمنی پیچیده ای برخوردار است در حالی که زنبورهای عسل از کاربرد بره موم به این منظور استفاده می کنند.

هرچند ظاهر امر ممکن است تعجب آور باشد، ولی مشکل است  بتوان از این نتیجه گیری صرف نظر کرد که کاربرد بره موم به شکل مؤثر نوعی سیستم ایمنی دفاعی خارجی برای کندوی زنبور عسل فراهم می آورد که وظیفه ی خود را به راه های گوناگون به اجرا در می آورد. در همین حال این ماده در برگیرنده فرآیندهای دارویی بسیار پیچیده ای می باشد که جنبه هایی از آن هنوز به طور کامل شناخته نشده است.

پدافند شهر: 

ورودی کندو که دروازه ی ورودی شهر زنبوران عسل به شمار می آید، هر دو ساز و کار را در خود گرد آورده است. گذرگاه پیچ در پیچ به طور کامل از بره موم ساخته شده است. این گذرگاه باید تنها ورودی کندو باشد. همه ی زنبورهایی که بین کندو و جهان خارج در حال رفت و آمد هستند باید از این گذرگاه بگذرند. عملا و از لحاظ ساختاری، باریک کردن ورودی کند و به طرف پایین با بره موم، امکان دفاع از کندو در مقابل مهاجمان به ویژه دیگر زنبور ها، مورچه ها و دیگر حشرات به وسیله ی زنبورهای محافظ به وجود می آورد. اما بره موم از راه پنهان تری نیز از کندو دفاع می کند.

این سوراخ پر پیچ و خم  که از بره موم  ساخته شده همچنین به عنوان نوعی اتاقک استریل کننده عمل می کند که همه ی زنبورها باید از درون آن بگذرند، اتاقکی باریک، دراز و پر پیچ و خم که زنبورها به آرامی در حالی که به سمت قلب کندو در حرکت هستند (جایی که به عنوان استریل ترین محیط شناخته شده در طبیعت می باشد)، از باکتریها پاک می کند.

با توجه به مشاهدات ارسطو دریافتیم، زنبورعسل علاقه ای ندارد که در برابر روشنایی آفتاب قرار گیرد. در دنیای وحش، زنبورها کندوی خود را در نقاطی حفاظت شده ماننده حفرهای درون تنه ی درختان، غارها یا شكاف صخره ها بنا می کنند. در محیطهای شهری آنها ممکن است به دنبال حفاظهای امنی در سقفها برآیند، یا در دودکشهای بدون استفاده. (کاری که زنبورعسل چندین سال پیش در دفتر انجمن بین المللی پژوهشهای زنبورداری در کاردیف انجام دادند!)

به طور کلی کاربرد بره موم برای درزگیری بخشهای بدون حفاظ کندو، حفاظت در برابر روشنایی و نیز حفظ کندو در برابر هوای نامساعد و مهاجمان به کار می رود. در کندوهای تجاری، زنبورها تلاش می کنند تا به شیوه ای مشابه از خودشان حفاظت کنند و هرگونه سوراخ خارجی کندو و درز داخلی آن که ممکن است باعث خشک شدن غیر بهداشتی درون کندو گردد. (مثلا قابها و دیواره های کندو) را درزگیری می کنند.

با این همه آنان همچنین از کاربرد بره موم برای تنظیم مقدار هوای مناسبی که باید در کندو به گردش در آید سود می برند. آنان این کار را با محدوده سازی یا عریض کردن سوراخ های تهویه انجام میدهند. از طریق این سوراخها است که هوا به میزان مورد نیاز از خارج وارد کندو می گردد. زنبورداران وقتی سخن از کاربرد بره موم به میان می آید آه و ناله سر می دهند. از دیدگاه آنان بره موم نه این که نوعی داروی ارزشمند طبیعی نیست بلکه مزاحم بزرگی است که کار آنان را در مدیریت کندو و زنبورها و گرداوری عسل زیاد می کند. زیرا با این ماده همه بخش های متحرک کندو به یکدیگر و به دیواره های کندو می چسبند. از قبل شنیده ایم که چگونه تعدادی از زنبورداران تلاش کرده اند این صفت را از زنبورها دور کنند. ولی با تقاضای بالایی که هم اینک در بازار برای در بره موم با کیفیت بالا پدید آمده است، شاید آنان مسیری دیگری را در پیش گیرند. با این وجود، چیزی که اجتناب ناپذیر می باشد این است که جلوی همه ی مهاجمان احتمالی به کندو از طريق وضعیت حفاظتی که با کاربرد بره موم ایجاد می شود گرفته نمی شود.

فیلیکس مورات اظهار می دارد که گونه ای زنبور عسل به نام Apis Florea مشکل ویژه ای با مورچه ها دارد. این مورچه ها به این نتیجه رسیده اند که نباید به تنهایی با محافظان ورودی کندو روبه رو شوند. آنان به شکل توده در جلوی کندو گرد می آیند و سپس به ورودی آنها حمله می برند. زنبورهای محافظ تعدادی از آنان را تا حد مرگ نیش می زنند اما بی چون و چرا تعداد بیشتر مورچه ها بر آنان غلبه می یابند. پس از رویداد، مورچه ها وارد کندو می شوند، ملکه را می کشند و هر چیز خوراکی را از جمله لارو، عسل و دیگر زنبورها را به تاراج می برند.

با این همه  زنبور عسل نژاد Apis Florea را نباید دست کم گرفت زیرا این موجود سیستمی دفاعی برای مقابله ابداع کرده است. زنبورها همه ی محوطه ی پیرامون ورودی کندو را با بره موم چسپنده آغشته می کنند و چیزی شبیه تله ی مگس گیری، یا در این حالت نوعی مورچه گیر بزرگ تهیه می کنند. مورچه های مهاجم سریع به بره موم می چسبند و به آسانی می توان آنها را نیش زد و از پای دراورد. سپس تن مورچه های مرده با بره موم آغشته می شود و ممکن است به شکل موثر به حالت مومیایی و گاه به صورت توده هایی پیرامون ورودی کندو باقی بمانند، تا این که سرانجام به وسیله ی لاروهای شب پره ی موم خوار که در کندوی زنبور عسل تخم گذاری می کند، خورده شوند.

برخورد با مهاجمان :

متاسفانه همه ی مهاجمان را نمی توان از کندو دور نگاه داشت. زنبورهای مهاجم و دیگر حشرات و نیز حلزون ها و جانوران کوچک، قورباغه ها، موشها و مارمولکها گاهی در جستجوی گرما و غذا به درون کندو راه می یابند. در مورد حشرات کوچکتر این مشکل چندان بزرگ نیست. زنبورهای عسل می توانند آنان را تا سر حد مرگ نیش بزنند و حتی از لحاظ فیزیکی آنان را بیرون بیاندازند. این پیکر جانوران مهاجم مرده است که از لحاظ نموداری و نمادین نشان میدهد که تا چه اندازه کاربرد بره موم برای حفاظت کند و از عفونت مهم است. برای نمونه در مورد موش، زنبورها می توانند تا سر حد مرگ او را نیش بزنند ولی نمی توانند امیدوار باشند که لاشه ی او را بیرون اندازند. اگر موش مرده درداخل کندو رها شود. لاشه ی حیوان دچار پوسیدگی شده، مشکل جدی باکتریایی در کندو ایجاد می کند. کلنی به این ترتیب به مشکل پاسخ می دهد  که زنبورها همه ی بره موم موجود در کندو  را به جایگاه لاشه انتقال می دهند، تمام نقاط بیرونی آن را با بره موم می پوشانند و سرانجام آن را موم اندود یا مومیای می کنند.

لاشه ی موش، همانند مورچه های مرده به شکلی کار آمد، مومیایی و در کندو درزبندی می گردد. جلوی فرآیند تجزیه گرفته میشود و لاشه دیگر هچ بویی را متساعد نمی کند و هیچگونه تهدیدی برای کندو به حساب نمی آید. نقش کاربرد بره موم در این سطح کلان بازتاب فرآیندی است که در سطح کوچک درون کندو انجام می گیرد. وقتی نوبت به بررسی ویژگیهای داروشناسی کاربرد بره موم می رسد، ملاحظه می کنیم که چگونه باکتریها در درون کند و نه تنها تجزیه و نابود می شوند گویی تحت تأثیر آنتی بیوتیک قرار گرفته اند بلکه خنثی و بی اثر می گردند و مانند لاشه ی موش پیرامون شان با لایه ای از بره موم پوشانده میشود. این در واقع حالتی است مشابه رابطه بین جهان طبیعی و دنیای دست ساز انسان.

ماده ای ساختمانی با فن آوری بالا :

شاید آخرین و وسوسه انگیزترین نقش کار برد بره موم در کندو، کاربرد آن به عنوان ماده ای ساختمانی باشد. در سال ۱۹۶۴، دانشمندی روسی به نام جی.ک.لایپوس اظهار داشت که یک پوند موم شان زنبور عسل قادر است ۲۵ پوند عسل را نگهداری کند که از نظر مهندسی، شان زنبور عسل را به ماده قابل توجهی تبدیل می سازد. سلول های شش ضلعی تو در تو، بی گمان در ایجاد مقاومت و استحکام شان زنبور عسل نقش دارند ولی به باور او این بره موم است که شان را قادر می سازد تا بار خود را حمل کند. ۹۰ تا ۹۵ درصد شان از موم زنبورعسل ساخته شده، در حالی که بقیهی آن از بره موم درست شده است. بره موم به مانند فیبر کربن عمل می کند که هم از درون خود سلول باعث تقویت دیواره می گردد و هم آن را به سلول های پیرامونش متصل می سازد.

لایپوس همچنین نشان داد که همه ی سلول های نوزادان و سلول های حاوی عسل از لایه ای نازک اما کامل از رزین بره موم پوشیده شده اند. صرف نظر از عملکرد گندزدایی این آستر، گرایش طبیعی چسبندگی و ناتراوایی غشای رزینی نیز هریک از سلول ها را تقویت می کند. جالب است که رزینها در صنعت ساختمانی وارد نسل تازه ای از مصالح ساختمانی شده اند و آنها از بابت شکل پذیری بالا و ویژگیهای حمل بار مورد توجه قرار داده اند. بار دیگر چنین به نظر می رسد که طبیعت از ادمی پیشی گرفته و گام نخست را برداشته است.

بره موم و ضدعفونی کندو :

درون کندو، بره موم به پیچیده ترین شکل دارویی به کار برده می شود. از ماده ی رزینی به صورت بسیار ظریف برای پرداخت و ضد عفونی کار آمد همهی سطوح کندو استفاده می گردد. بخصوص که سلول های نوزادان که در آنها ملکه تخم گذاری می کند مهم است عاری از میکروب باشند. همانطور که در صفحات قبل خوانده اید ملکه می تواند در طول روز تا ۳۰۰۰ تخم بگذارد، چیزی بیش از دو برابر وزن خودش و زنبورهای کارگر اطمینان می یابند که تمام حجره هایی که در آنها تخم گذاری می شود به بره موم آغشته گردیده است.

گیزابرتی در کتابش که در سال ۱۹۷۹ تحت عنوان «مروری بر بره موم» منتشر ساخت چنین اظهارنظر کرده است که دلیل دیگر آغشته کردن حجره ها با بره موم، ایجاد لایه ای است که میزان تبخیر بخار آب مورد نیاز برای رشد نوزادان را محدود می سازد. وقتی تخم گذاری انجام گرفت، از مخلوط موم و بره موم برای پوشاندن درب هریک از سلول ها استفاده می گردد و درزگیری نهایی با ماده ای ضد باکتری و ضد قارچ به انجام می رسد. حتی مصمم ترین دشمنان باکتریایی زنبورعسل یعنی باسیلوس لاروا (عامل ایجاد لوک آمریکائی) نیز در برابر بره موم از پای در می آید.

خانه هایی که عسل در آنها ذخیره می شود نیز تحت تیمار مشابهی قرار می گیرد، سپس با لایه ای (آستر) از بره موم و آن گاه درب آنها با موم بسته می شود. به خاطر اینکه دارویی سنتی و بسیار کارآمد برای برونشیت به کار می رود و که بیمار سرپوشهای شان عسل را پس از آن که عسل آن خارج گردید، مصرف می کند.

آدمی در برابر خرد و نوآوری زنبور عسل در مورد شیوه ی بکار بردن بره موم به روشی این چنین جامع و کارآمد در درون کندو، شگفت زده می گردد.

عسل طبیعی گراوان بزرگترین تولید کننده و تامین کننده بره موم با کیفیت در غرب ایران عزیز است و اماده همکاری با تجار و کلیه شرکت ها و سازمان ها می باشد جهت مشاوره و ارتباط با ما تماس بگیرید 

صادرات بره موم و صادرات عسل طبیعی و صادرات گرده گل و تامین کننده مطمن و سالم

سفارشات شما با بالاترین کیفیت ممکن پذیرفته میشود

مهندس اسماعیلی

09142105022 و 09142649668

گراوان مرجع مطمن عسل و بره موم ایران 

کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم  کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم  کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم  کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم  کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم  کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم  کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم  کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم کاربرد بره موم